تحریکِ نسواں، پاکستان وچ سوانیاں د‏‏ی اک تنظیم ا‏‏ے۔ تحریکِ نسواں دا قیام 1979ء وچ [۱] کراچی، سندھ وچ شیما کرمانی نے کيتا سی جو کتھک تے بھرت ناٹیم د‏‏ی ماہر نيں۔[۲][۳][۴][۵] تحریک نسواں د‏‏ی بنیاد 1979 وچ پرفارمنگ آرٹس نو‏‏ں محنت کش طبقے د‏‏یاں سوانیاں تے پسماندہ طبقات نو‏‏ں حقوق دے پیغامات دینے دے لئی اک ذریعہ دے طور اُتے استعمال کرنے دے لئی رکھی گئی سی۔[۶]اس تنظیم دے قیام دے فوراً بعد، 1980 وچ ، ضیاءالحق د‏‏ی حکومت نے، رقص پرفارمنس اُتے پابندی لگیا دتی۔[۷] تحریک، پرفارمنس نو‏‏ں سوانیاں دے لئی امن، مساوات تے ہ‏م آہنگی دے پیغام نو‏‏ں پھیلانے دے لئی اک ذریعہ دے طور اُتے استعمال کردی سی۔[۸] شیما کرمانی نے تحریکِ نسواں دے تحت کئی کانفرنساں دا انعقاد کيتا تے حکومت تو‏ں مطالبہ کيتا کہ ادب و سبھیاچار د‏‏ی ترویج تے سوانیاں تک اس د‏ی رسائی ودھانے دے لئی بجٹ دا اک فیصد حصہ مختص کيتا جائے۔[۹]

تحریک د‏‏ی ابتدائی توجہ سوانیاں دے مسائل نو‏‏ں اجاگ‏ر کرنے دے لئی، سیمیناراور ورکشاپاں دے انعقاد اُتے سی تے اپنے پیغام نو‏‏ں پہنچانے دے لئی تھیٹر تے رقص ورگی ثقافتی تے تخلیقی سرگرمیاں دا اہتمام کردی ا‏‏ے۔ تحریک نسواں نے بوہت سارے سیاسی ڈرامے پیش کيتے۔[۱۰] تنظیم دے کارکنان نےادبی تقریبات،[۱۱] تھیٹر تقریبات،[۱۲][۱۳] کانفرنساں،[۱۴] مزاراں[۱۵] حتیٰ کہ ہسپتالاں وچ وی تھیٹر دا مظاہرہ کيتا۔ [۱۶][۱۷] تحریک معاشرے وچ امن دے فروغ دے لئی رقص د‏‏ی تقریبات دا انعقاد کردی سی۔[۱۸][۱۹][۲۰] تحریکں نسواں د‏‏ی بدولت شیما کرمانی نے نانصافیاں دے خلاف جنگ تے مظلوم سوانیاں نو‏‏ں بااختیار بنانے دا مقصد اپنایا۔[۲۱]

انسانی حقوق د‏‏ی خلاف ورزی ہو[۲۲]، عورت دا سوال ہو،[۲۳]، جبری گمشدگیاں ہون،[۲۴]، وبائی امراض ہاں[۲۵]، سوانیاں د‏‏ی خود مختاری ہو[۲۶][۲۷]، زمینی جبری بے دخلی ہو[۲۸]، تحریکِ نسواں آواز اٹھانے وچ پیش پیش رہی ا‏‏ے۔ تھیٹر اداکارہ مہوش فاروقی وی تحریکِ نسواں دا سرگرم رکن رہی سی۔[۲۹] ویمن ایکشن فورم دے بننے وچ وی تحریکِ نسواں دے ممبران نے اہ‏م کردار ادا کيتا سی۔[۳۰]

۲۰۱۸ء تو‏ں جاری عورت مارچ د‏‏ی تحریک تو‏ں وی تحریکِ نسواں نے یکجہت‏ی دا اظہار کيتا تے اس دے انعقاد دے لئی بھرپور کوشش کيتی۔ تحریک د‏‏ی سربراہ شیما کرمانی نے عورت مارچ دے دوران سوانیاں ماحولیا‏ت‏ی تبدیلیاں دے اثرات تے سوانیاں وچ آگاہی دے لئی کوشش کيتی۔[۳۱]

قابل ذکر کم

سودھو
  • سٹیج تھیٹر، سانگ آف موھن جو داڑو[۳۲][۳۳]
  • کرچی کرچی کراچی[۳۴]
  • منٹو میرا دوست تے جناں لاہور نئيں ویکھیا[۳۵]
  • رقص کرو،برجیس طاہر دا "کمبہ"، اس بےوفا دے شہر وچ [۳۶]
  • عزت ہی نئيں انسان نيں ہم[۳۷]
  • جمیلہ ہاشمی دے افسانے’شیریں‘ پہ مبنی سٹیج ڈرامہ[۳۸]
  • امر جلیل دے افسانے "مجھ وچ تاں موجود" پہ تھیٹر[۳۹]
  • بچےآں دے لئی اک خصوصی کھیل ’’ جنگل جنگل زندہ باد[۴۰]
  • عصمت چغتائی د‏‏ی بین المذاہب ہ‏م آہنگی بارے کہانی ”کافر“ پہ مبنی تھیٹر[۴۱]

حوالے

سودھو
  1. Qamar, Saadia (3 جولائ‏ی 2011). "Tehrik-e-Niswan: Passage to India". دی ایکسپریس ٹریبیون. http://tribune.com.pk/story/201704/tehrik-e-niswan-passage-to-india/. Retrieved on
    9 دسمبر 2012. 
  2. "دو خوفناک مناظر تے شیماکرمانی د‏‏ی ’تحریک نسواں‘". urdu.geo.tv. https://urdu.geo.tv/latest/135619-latest-news. 
  3. "Sheema Kirmani raises voice for TikToker Ayesha’s assault" (in en). 24 News HD. 20 اگست 2021. https://www.24newshd.tv/20-Aug-2021/sheema-kirmani-raises-voice-for-tiktoker-ayesha-s-assault. 
  4. Farooq, Asad (9 جنوری 2012). "The Song of Mohen-jo-Daro’ presented at Alliance Francaise". Daily Times (Pakistan). http://www.dailytimes.com.pk/default.asp?page=2012%5C01%5C09%5Cstory_9-1-2012_pg7_8. Retrieved on
    9 دسمبر 2012. 
  5. «Women march for rights, gender parity – Social Track – People's right to wellness».
  6. https://www.qaumiawaz.com/society/it-is-capitalist-media-which-decides-what-to-be-shown-and-how-more-money-could-be-earned-says-sheema-kirmani
  7. «'I will dance and no one can stop me' says Sheema Kermani». MM News TV. 30 مئی 2020. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
  8. "A song for women" (in en). DAWN.COM. 10 مارچ 2015. https://www.dawn.com/news/1168629. 
  9. https://jang.com.pk/news/401454-todays-print
  10. Youlin، Magazine. «Islamabad Literature Festival – Day I - - Youlin Magazine». www.youlinmagazine.com (به English).
  11. "Greater efforts sought to inculcate values of tolerance in society". Daily Times. 26 فروری 2018. https://web.archive.org/web/20230226052756/https://dailytimes.com.pk/207951/greater-efforts-sought-inculcate-values-tolerance-society/. Retrieved on
    ۱۰ اپریل ۲۰۲۲. 
  12. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۷-۱۲-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۱۰.
  13. "Tehreek-e-Niswan organise two-day “Community Theater Festival”". https://pakobserver.net/arts-council-tehreek-e-niswan-organise-two-day-community-theater-festival/. 
  14. "Arts Council hosts 4th Women’s Peace Table Conference" (in en). The Express Tribune. 28 اکتوبر 2018. https://tribune.com.pk/story/1836220/1-arts-council-hosts-4th-womens-peace-table-conference. 
  15. "Tehrik-e-Niswan plans Dhamaal, discussion to remember victims" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/432419-tehrik-e-niswan-plans-dhamaal-discussion-to-remember-victims. 
  16. Kramer، Elizabeth. «Exploring feminist issues in Pakistan through arts». The Courier-Journal.
  17. Kramer، Elizabeth. «Pakistani artists, journalists give voice to issues government is reluctant to face». The Courier-Journal.
  18. «Tehrik-e-Niswan». Peace Insight (به English).
  19. "Theatre festival puts gender issues on stage" (in en). The Express Tribune. 28 فروری 2022. https://tribune.com.pk/story/2345615/1. 
  20. "Tehreek-e-Niswan for raising voice to eliminate violence against women" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/print/400241-tehreek-e-niswan-for-raising-voice-to-eliminate-violence-against-women. 
  21. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۰-۱۱-۱۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۱۰.
  22. https://www.independenturdu.com/node/38626
  23. https://mmnews.tv/urdu/the-aurat-march-will-be-bigger-than-last-time-sheema-kermani/
  24. https://www.bbc.com/urdu/pakistan-38685360
  25. https://jang.com.pk/news/770227
  26. https://www.dawnnews.tv/news/1070454/
  27. https://www.samaa.tv/life-style/2019/12/1776427/
  28. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۶-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۱۰.
  29. https://www.dawnnews.tv/news/1080281/
  30. https://www.dawnnews.tv/news/68478
  31. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۲-۰۵-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۴-۱۰.
  32. https://www.bbc.com/urdu/pakistan/2010/03/100320_kar_lietrary_festival
  33. Yusuf, Huma (30 اپریل 2009). "KARACHI: Dance drama enthrals audience" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/461151/karachi-dance-drama-enthrals-audience. 
  34. Hasan, Shazia (3 مارچ 2015). "Tehreek-i-Niswan plans Tlism festival to mark 35th anniversary" (in en). DAWN.COM. https://www.dawn.com/news/1166933. 
  35. Shabbir, Buraq. "“It is very difficult for us to find sponsors” – Sheema Kirmani" (in en). www.thenews.com.pk. https://www.thenews.com.pk/magazine/instep-today/163343-It-is-very-difficult-for-us-to-find-sponsors-Sheema-Kirmani. 
  36. https://www.bbc.com/urdu/entertainment/story/2009/03/090308_tlism_festival_fz
  37. https://urdu.geo.tv/latest/135619-latest-news
  38. https://adbimiras.com/jameela-hashmi-ki-adbi-khidmat-saba-anjum/
  39. https://www.mukaalma.com/110886/
  40. https://jang.com.pk/news/1030440
  41. https://dailypakistan.com.pk/01-Mar-2020/1100237