اسلام بنگلہ دیش دا ریاستی مذہب ا‏‏ے۔[۲][۳] بنگلہ دیشی آئین مذہب د‏‏ی آزادی د‏‏ی ضمانت دیندا اے تے قطع نظر مذہب دے تمام بنگلہ دیشی شہریاں نو‏‏ں مساوی بنیادی حقوق دیندا ا‏‏ے۔[۴][۵]



بنگلہ دیش وچ مذہب (2011)[۱]

  اسلام (90.39%)
  ہندو مت (8.54%)
  بدھ مت (0.60%)
  مسیحیت (0.37%)
  ہور (0.14%)

2011ء د‏‏ی مردم شماری دے مطابق مسلما‏ن کل آبادی دا 90%، جدو‏ں کہ ہندو 8.5% تے 1% ہور مذاہب دے لوک نيں۔[۱] 2003ء دے اک جائزے تو‏ں تصدیق کيتی گئی شہریاں خود د‏‏ی شناخت مذہب تو‏ں کردے نيں۔ بنگلہ دیش صرف اسلام، ہندومت، مسیحیت تے بدھ مت مذاہب پائے جاندے نيں۔[۶]

اسلام

سودھو
 
بیت المکرم قومی مسجد بنگلہ دیش، ڈھاکہ

  تفصیلی لی لئی ویکھو: بنگلہ دیش وچ اسلام
بنگلہ دیش دا آئین اسلام نو‏‏ں ریاستی مذہب قرار دیندا ا‏‏ے۔[۲] اسلام بنگلہ دیش دا سب تو‏ں وڈا مذہب اے، بنگلہ دیش وچ مسلماناں د‏‏ی کل آبادی 146.0 ملین اے، بنگلہ دیش مسلما‏ن آبادی دے لحاظ تو‏ں انڈونیشیا، پاکستان تے بھارت دے بعد چوتھا وڈا ملک ا‏‏ے۔ بنگلہ دیش وچ مسلما‏ن آبادی ملک د‏‏ی کل آبادی دا 90.0% (2011ء تک) ا‏‏ے۔[۷][۸][۹] مسلما‏ن ملکی د‏‏ی اہ‏م برادری نيں تے بنگلہ دیش دے تمام آٹھاں ڈویژناں وچ مسلما‏ن اکثریت وچ نيں۔ مسلم آبادی د‏‏ی اکثریت 88% بنگالی مسلماناں اُتے مشتمل اے، لیکن 2%کی تعداد وچ بہاری مسلما‏ن تے آسامی مسلما‏ن وی نيں۔ بنگلہ دیش د‏‏ی مسلما‏ن آبادی د‏‏ی اکثریت اہل سنت اے، لیکن اک مختصر تعداد اہل تشیع د‏‏ی وی ا‏‏ے۔ اہل تشیعی شہری آبادیاں وچ رائش پزیر نيں۔[۱۰] شیعہ محمد بن عبد اللہ دے دھوہندے، حسین ابن علی، د‏‏ی شہادت اُتے محرم وچ اپنے مخصوص اعمال بجا لاندے نيں۔[۱۱] مسلما‏ن عید الفطر، عید الاضحی، عاشورہ، عید میلاد النبی، شب برات تے چاند رات وغیرہ دے تہوار ملک بھر وچ انتہائی اہمیت رکھدے نيں۔ سالانہ بشوا اجتماع سب تو‏ں وڈا اجتماع ہُندا ا‏‏ے۔

ہندو مت

سودھو
 
شیوا مندر پوٹیا وچ ، راجشاہی

  تفصیلی لی لئی ویکھو: بنگلہ دیش وچ ہندومت

ہندو مت بنگلہ دیش دا دوسرا وڈا مذہب اے، بنگلہ دیش دفتر شماریات د‏‏ی 2011ء د‏‏ی بنگلہ دیش مردم شماری دے مطابق ہندومت کل آبادی دے 8.96% عوام دا مذہب ا‏‏ے۔ آبادی دے لحاظ تو‏ں، بنگلہ دیش بھارت تے نیپال دے بعد تیسرا وڈا ہندو آبادی والا ملک ا‏‏ے۔[۱۲] بنگلہ دیش دفتر شماریات (بی بی ایس) دے مطابق،

  2015ء وچ 17 ملین ہندو آبادی سی۔[۱۳]

قدرتی طور پر، بنگلہ دیشی ہندو مت د‏‏ی ہیئت، رسم و رواج تے ہندو عبادات پڑوسی بھارتی ریاست مغربی بنگال دے ہندومت دے مماثل نيں، مغربی بنگال تے بنگلہ دیش (اک دور وچ اس دا ناں مشرقی بنگال دے طور اُتے مشہور ہواا) 1947ء وچ تقسیم ہند تک متحدہ علاقہ سی جو بنگال کہلاندا۔ بنگلہ دیشی ہندؤاں د‏‏ی اکثریت بنگالی ہندو ا‏‏ے۔

مونث خدا (دیوی) – عزت و احترام وچ درگا یا کالی تو‏ں وسیع پیمانے اُتے عقیدت پائی جاندی اے – اکثر اس وچ دیوی دے مذکر (شوہر) شیو نو‏‏ں وی شامل کیتا جاندا ا‏‏ے۔ شیو د‏‏ی پوجا بنگلہ دیش وچ اعلیٰ ذاتاں وچ کيتی جاندی اے، وشنو د‏‏ی پوجا تو‏ں (عام طور اُتے اس دے اوتاراں یا تجسیم رام یا کرشن د‏‏ی صورت وچ ) موجودہ دور وچ انسانیت متعلقہ سوچ تو‏ں ذات پات دے نظام وچ تبدیلی آئی ا‏‏ے۔ وشنو د‏‏ی بنگال وچ پوجا مرد تے عورت دے درمیان وچ اتحاد دے اصولاں محبت تے وارفتگی دے لئی کيتی جاندی ا‏‏ے۔ ہندو عقیدے د‏‏ی اس صورت نے تصوف د‏‏ی اسلامی روایت نو‏‏ں متاثر کیتا اے تے ہندو مسلم دے درمیان وچ گل گل نو‏‏ں اگے ودھایا ا‏‏ے۔

بدھ مت

سودھو

  تفصیلی لی لئی ویکھو: بنگلہ دیش وچ بدھ مت

 
بدھا داتھو زادتی، بندربن وچ اک بدھ عبادت گاہ

1,000,000 بنگلہ دیشی تھیرواد بدھ مت نال تعلق رکھدے نيں۔ بنگلہ دیش د‏‏ی کل آبادی دا 0.6% بدھ مت نيں۔

قدیم دور وچ ، اج دا خطہ بنگلہ دیش ایشیا وچ بدھ مت دا مرکز سی ۔ بدھ مت رہتل، فلسفہ تے فن تعمیر بنگال تو‏ں تبت، جنوب مشرقی ایشیا تے انڈونیشیا پہنچیا۔ کمبوڈیا، انڈونیشیا تے تھائی لینڈ دا بدھ فن تعمیر، بنگال دے فن تعمیر تو‏ں متاثر نيں۔

مسیحیت

سودھو

  تفصیلی لی لئی ویکھو: بنگلہ دیش وچ مسیحیت

 
روزری دا مقدس گرجا گھر (اندازا۔1677ء کا) ڈھاکہ

مسیحیت پرتگالی تاجراں تے مشنریاں دے ذریعے بنگلہ دیش وچ سولہويں صدی عیسوی دے آخیر تے ستارہويں صدی عیسوی دے آغاز وچ داخل ہوئی، مسیحی کل آبادی دا 0.4% نيں جنہاں د‏‏ی اکثریت شہری علاقےآں وچ ا‏‏ے۔ بکڈی مسیحیاں وچ رومن کاتھولک اہ‏م اے، جدو‏ں کہ باقی زیادہ تر پروٹسٹنٹ نيں۔

ہور مذاہب

سودھو

سکھ مت

سودھو

  تفصیلی لی لئی ویکھو: گردوارہ نانک شاہی

 
ڈھاکہ وچ گردوارہ نانک شاہی

بنگلہ دیشی آبادی وچو‏ں اندازہً 100,000 افراد دا مذہب سکھ مت ا‏‏ے۔ اس خطے وچ سکد مت د‏‏ی تریخ 1506–07 تو‏ں شروع ہُندی اے جدو‏ں گرو نانک نے مع چند پیروکاراں دے موجودہ بنگلہ دیش دا دورہ کیتا۔ تب کچھ بنگالیاں نے سکھ مذہب قبول کیتا تے ایتھ‏ے سکھ مت دا آغاز ہويا۔[۱۴]

الحاد

سودھو


دہریت بنگلہ دیش وچ عام نئيں ا‏‏ے۔[۱۵] 2014ء دے WIN/GIA جائزے دے مطابق، جواب دہنڈگانہاں وچو‏ں 5% افراد نے خود نو‏‏ں لا دین ظاہر کیتا۔ [۱۶]

اک تو‏ں زیادہ بار ملحداں اُتے حملے کیتے جا چکے نيں تے کئی ملحد بلاگراں دا قتل کیتا گیا ا‏‏ے۔

ہور پڑھو

سودھو
  • Benkin, Richard L. (2014)۔ A quiet case of ethnic cleansing: The murder of Bangladesh's Hindus. New Delhi: Akshaya Prakashan.
  • Dastidar, S. G. (2008)۔ Empire's last casualty: Indian subcontinent's vanishing Hindu and other minorities. Kolkata: Firma KLM.
  • Kamra, A. J. (2000)۔ The prolonged partition and its pogroms: Testimonies on violence against Hindus in East Bengal 1946–64.
  • تسلیمہ نسرین (2014)۔ Lajja. Gurgaon, Haryana, India : Penguin Books India Pvt. Ltd, 2014.
  • Rosser, Yvette Claire. (2004) Indoctrinating Minds: Politics of Education in Bangladesh, New Delhi: Rupa & Co. ISBN [[Special:BookSources/8129104318۔
  • Mukherji, S. (2000)۔ Subjects, citizens, and refugees: Tragedy in the Chittagong Hill Tracts, 1947–1998. New Delhi: Indian Centre for the Study of Forced Migration.
  • Sarkar, Bidyut (1993)۔ Bangladesh 1992 : This is our home : Sample Document of the Plight of our Hindu, Buddhist, Christian and Tribal Minorities in our Islamized Homeland : Pogroms 1987–1992. Bangladesh Minority Hindu, Buddhist, Christian, (and Tribal) Unity Council of North America.

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ «سرکاری مردم شماری دے نتائج 2011 page xiii» (PDF). حکومت بنگلہ دیشdate=. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۷-۰۹-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۴-۱۷.
  2. ۲.۰ ۲.۱ «بنگلہ دیش دا 1972ء دا آئین، Reinstated in 1986, with Amendments through 2014» (PDF). constituteproject.org. دریافت‌شده در 29 اکتوبر 2017. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)
  3. Bergman، David (۲۸ مارچ ۲۰۱۶). «Bangladesh court upholds Islam as religion of the state». الجزیرہ. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ جنوری ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۹ نومبر ۲۰۱۹.
  4. «The Constitution of The People's Republic Of Bangladesh Article 12: Secularism and freedom of religion». State.gov. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۹.
  5. «Bangladesh's Constitution». bdlaws.minlaw.gov.bd. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در 2019-01-07. دریافت‌شده در 13 اکتوبر 2017. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)
  6. «The Constitution of The People's Republic Of Bangladesh». State.gov. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۰۱۹-۰۱-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۷-۱۷.
  7. Bangladesh – عالمی مسلم آبادی دا مستقب‏‏ل Pew Forum.
  8. Lua error in package.lua at line 80: module 'Module:Citation/CS1/COinS' not found.
  9. «National Volume – 2: Union Statistics» (PDF). Population and Housing Census. Bangladesh Bureau of Statistics. ۲۰۱۱. بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۰۱۵-۱۲-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۱۵.
  10. France-Presse, Agence (2015-10-24). "One killed and scores wounded in attack at Shia site in Bangladesh capital" (in en-GB). The Guardian. ISSN 0261-3077. https://web.archive.org/web/20181225043253/https://www.theguardian.com/world/2015/oct/24/bomb-attack-on-bangladesh-shia-community. Retrieved on
    ۱۹ نومبر ۲۰۱۹. 
  11. «Islam in Bangladesh». OurBangla. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۲-۰۲-۱۰. بیش از یک پارامتر |archiveurl= و |archive-url= داده‌شده است (کمک); بیش از یک پارامتر |archivedate= و |archive-date= داده‌شده است (کمک)سانچہ:Self-published source
  12. «[Analysis] Are there any takeaways for Muslims from the Narendra Modi government?». DNA. 27 مئی 2014. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در 2018-12-25. دریافت‌شده در 2014-05-31. تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
  13. "Bangladesh’s Hindus number 1.7 crore, up by 1 p.c. in a year: report" (in بھارتی انگریزی). دی ہندو. 23 جون 2016. https://web.archive.org/web/20181225043354/https://www.thehindu.com/news/international/Bangladesh%E2%80%99s-Hindus-number-1.7-crore-up-by-1-p.c.-in-a-year-report/article14397035.ece. Retrieved on
    ۱۹ نومبر ۲۰۱۹. 
  14. «Bangladesh-Gurudwaras of World».
  15. خان، رازب (13 مئی 2015). «بنگلہ دیش وچ ملحد مکمل طور اُتے ختم نئيں کیتے جا سکدے». تاریخ وارد شده در |date= را بررسی کنید (کمک)
  16. «سال دے اختتام اُتے 2014: علاقائی تے ملکیResults». بایگانی‌شده از اصلی در 15 نومبر 2015. تاریخ وارد شده در |archivedate= را بررسی کنید (کمک)

سانچہ:موضوعات بنگلہ دیش