ایام فاطمیہ
ایام فاطمیہ حضرت فاطمہؑ دی شہادت دے ایام نوں کہیا جاندا اے جنہاں وچ اہل تشیع آپ دی شہادت دی مناسبت توں عزاداری کردے نيں۔
حضرت زہراءؑ دی تاریخ شہادت دے بارے وچ اختلاف پایا جاندا اے۔ اسی بنا اُتے ایران وچ 13 جمادی الاول تے 3 جمادی الثانی نوں آپ دی شہادت مناندے نيں جدوں کہ عراق خاص کر نجف اشرف وچ مذکورہ دو تاریخاں دے علاوہ 8 ربیع الثانی نوں وی آپ دی شہادت دی مناسبت توں عزاداری کردے نيں۔ مذکورہ تاریخاں دے درمیانی ایام نوں ایام فاطمیہ دا نام دتا جاندا اے۔
مشہور قول دی بنا اُتے آپ دی شہادت تین جمادی الثانی نوں واقع ہوئی اے۔ اس دن ایران وچ سرکاری طور اُتے چھیويں ہُندی اے ہور قم وچ ایام فاطمیہ دی مجالس نوں ہور شہراں دی نسبت زیادہ اہمیت دی جاندی اے ایتھے تک کہ 3 جمادی الثانی نوں باقاعدہ ماتمی جلوس عزا نکالے جاندے نيں جو حرم فاطمہ معصومہ وچ اختتام پذیر ہُندے نيں۔ انہاں ماتمی دستےآں وچ بعض مراجع بنفس نفیس ننگے پااں شرکت کرکے حضرت ولی عصر دی خدمت وچ انہاں دی مادر گرامی دا پرسہ دیندے نيں۔
اختلاف روایات
سودھوحضرت زہراءؑ دی شہادت دی تاریخ مختلف تاریخی اقوال تے ائمہ دی روایات دے مختلف ہونے دی وجہ توں مختلف اے۔ آپ دی شہادت دے دن نوں بعض نے پیامبر اسلام(ص) دی رحلت دے چالیس دن، بعض نے 72 دن، کسی نے 75 دن، تے بعض نے 95 دن دے بعد جدوں کہ بعض نے تن مہینے حتی بعض نے چھ مہینے بعد ذکر کيتی اے۔[۱]
فاطمیہ اول
سودھومختلف تاریخی اقوال وچوں اک قول دی بنا اُتے حضرت فاطمہ(س) دی شہادت پیامبر اسلامؐ دی شہادت دے 75 دن بعد یعنی 13 جمادی الاول نوں واقع ہوئی اے۔[۲] اس لئے اہل تشیع اس دن تے اس دن توں کچھ پہلے تے بعد دے ایام نوں پہلا ایام فاطمیہ کہندے نيں۔ بعض علاقےآں وچ ، حضرت صدیقہ طاہرہؑ دی عزاداری پہلے فاطمیہ توں شروع ہو کے دوسری فاطمیہ تک جاری رہندی اے۔
اہل تشیع مذکورہ ایام تے انہاں توں کچھ دن پہلے تے کچھ دن بعد مسجداں، امام بارگاہاں تے گھراں وچ مجالس تے ذکر مصائب دا اہتمام کردے نيں۔
فاطمیہ دوم
سودھوابو بصیر نے امام جعفر صادق توں حدیث نقل کيتی اے کہ حضرت فاطمہ(س) دی شہادت 3 جمادی الثانی بروز منگل نوں ہوئی سی۔[۳]
عام طور اُتے ایام فاطمیہ دوم دی عزاداری زیادہ اہتمام دے نال منائی جاندی اے۔ آیت اللہ حاج شیخ عبد الکریم حائری دی زعامت وچ حوزہ علمیہ قم دی بنیاد پڑنے دے بعد انہاں ایام وچ عزاداری نوں دوبارہ احیاء کیتا گیا۔ [۴]
ایران وچ سرکاری چھیويں
سودھوسنہ 1379ھ ش توں اسلامی جمہوریہ ایران وچ 3 جمادی الثانی نوں حضرت فاطمہ زہراء(س) دی شہادت دے دن سرکاری طور اُتے چھیويں دا اعلان کیتا گیا۔
اس چھیويں دی تجویز اہل تشیع دے مرجع تقلید حضرت آیت اللہ شیخ حسین وحید خراسانی نے وقت دے صدر مملکت جناب سید محمد خاتمی ناں دتی تے حکومت دی طرف توں ایہ چھیويں منظور کيتی گئی۔[۵]
اس چھیويں دے اعلان دے بعد ایران وچ ایام فاطمیہ وچ عزادری نوں ہور زور و شور توں منایا جاندا اے۔ اس دن نوں اہل تشیع دے بعض بزرگ مراجع عام لوگاں دے نال پیدل جلوس اُتے نکلتے نيں تے بعض اوقات ننگے پاواں انہاں دے آگے آگے چلدے نيں۔ ایہ جلوس مختلف رستےآں توں ہُندا ہويا مشہد مقدس وچ امام رضا(ع) دے حرم تے قم المقدسہ وچ حضرت معصومہ(س) دے حرم اُتے اختتام پذیر ہُندا اے۔[۶]
عزاداری دی مدت
سودھواہل تشیع دی نظر وچ عزاداری دے لئے کوئی خاص مدت مقرر نئيں اے تے پہلا عشرہ یا دوسرا عشرہ جو محرم دی طرح منایا جاندا اے اس بارے وچ کوئی خاص روایت نئيں ملدی۔ لیکن حضرت فاطمہ(س) دا رسول خداؐ دی بیٹی ہونے دی وجہ توں آپ نوں جو مقام تے عظمت نصیب ہوئی تے امیر المومنین علیؐ دی امامت تے ولایت دا دفاع کرنے دی وجہ توں جو مصائب آپ اُتے وارد ہوئے شاید ایہ چیزاں سبب ہو ں کہ آپ دی شہادت دے دن نوں اس قدر اہتمام توں منایا جاندا اے۔
مختلف شہراں وچ ایام فاطمیہ دے دو عشراں دے درمیان اختلاف اے لیکن عام طور اُتے 75 دن دے قول دے مطابق، 10 جمادی الاول توں 20 جمادی الثانی تک فاطمیہ اول، تے 95 دن دے قول دے مطابق، یکم جمادی الثانی توں 10 جمادی الثانی تک نوں فاطمیہ دوم کہیا جاندا اے۔[۷]
اہل تشیع دے کچھ مراجع تقلید ہر فاطمیہ وچ تن دن مجالس عزا دا انعقاد کرنے دی سفارش کرتےنيں اس طرح 13،14،15 جمادی الاول نوں فاطمیہ اول، تے 1،2،3 جمادی الثانی کوفاطمیہ دوم دے عنوان توں عزادری منایا جاندا اے۔۔[۸]
ہور ملکاں وچ فاطمیہ
سودھوعراق، پاکستان[۹]، آذربایجان تے تاجکستان،[۱۰] اسٹریلیا[۱۱] وغیرہ وچ وی ایام فاطمیہ دے حوالے توں عزاداری منعقد ہُندی اے۔
اسی طرح یورپ وچ وی ہامبرگ اسلامک سنٹر، [۱۲]، انگلستان اسلامک سنٹر[۱۳]، استکہلم امام علی اسلامک سنٹر[۱۴] وغیرہ وچ وی انہاں ایام وچ عزاداری منعقد ہُندی اے۔ انہاں ملکاں وچ ایام فاطمیہ دے حوالے توں تن دن توں پنج دن تک عزاداری منعقد ہُندی اے۔
حوالے
سودھو- ↑ تنہا یادگار؛ نظری منفرد، ص۴۲۷ - ۴۳۱
- ↑ اصول کافی کلینی، ج ۱، ص۲۴۱، ح ۵
- ↑ دلائل الامامہ، طبری، ص۱۳۴
- ↑ مجلہ حوزہ سال 21، نمبر 5،رضوی، ص۱۵۱- ۱۵۴
- ↑ فارس خبررساں ایجنسی
- ↑ ۔ابنا خبررساں ایجنسی
- ↑ سوال سیٹی
- ↑ ۔فردا خبررساں ایجنسی
- ↑ خبرگزاری جمہوری اسلامی
- ↑ 1
- ↑ خبرگزاری ابنا
- ↑ شیعہ نیوز
- ↑ باشگاہ خبرنگاران جوان
- ↑ شیکہ خبر