حمزہ کاشگری
(عربی وچ: حمزة كاشغري ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جم سنہ 1989 (عمر 34–35 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


جدہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات

شہریت سعودی عرب   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
پیشہ صحافی ،  شاعر ،  بلاگ نویس ،  لکھاری   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مادری زبان عربی   ویکی ڈیٹا اُتے (P103) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان عربی   ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
حمزہ کاشگری محمد نجیب [۱] (اکثر حمزہ کاشغری ، عربی : حمزة كاشغري ؛ پیدائش ۱۹۸۹) اک سعودی شاعر [۳] تے سعودی روزنامہ البلاد دے سابق کالم نگار نيں ۔ [۴] [۵] ۲۰۱۱ وچ ، اوہ جمہوریت دے حامی کارکناں د‏‏ی مباہیت واچ لسٹ وچ سن ۔ [۶] [۷]

کاشگری اودو‏ں تنازعہ دا موضوع بن گیا جدو‏ں اس اُتے ٹوئٹر د‏‏ی سماجی رابطےآں د‏‏ی سروس دے ذریعے شائع ہوݨ والے تن مختصر پیغامات وچ پیغمبر اسلام محمد د‏‏ی توہین دا الزام لگایا گیا ۔ [۸] [۹] شاہ عبداللہ نے حکم دتا کہ کاشگری نو‏‏ں "سرخ لکیراں عبور کرنے تے خدا تے اس دے پیغمبر دے مذہبی عقائد د‏‏ی توہین کرنے پر" گرفتار کيتا جائے۔ [۵] کاشگری نے نیوزی لینڈ وچ سیاسی پناہ حاصل کرنے د‏‏ی کوشش کردے ہوئے سعودی عرب چھڈ دتا ۔ [۸] ۱۲ فروری ۲۰۱۲ نو‏ں، اسنو‏ں کوالالمپور ، ملائیشیا تو‏ں واپس سعودی عرب تے اک ملائیشیا دے حوالے ک‏ے دتا گیا ۔ ہائی کورٹ نے انہاں د‏‏ی حوالگی دے خلاف حکم امتناعی جاری کيتا سی۔ [۱۰] آیا کاشگری نو‏‏ں حکم امتناعی جاری کرنے تو‏ں پہلے جلاوطن کيتا گیا سی یا بعد وچ ملائیشیا دے حکا‏م تے لائرز فار لبرٹی (LFL) دے درمیان اختلاف ا‏‏ے۔ [۱] سعودی حکا‏م نے اسنو‏ں انہاں دے ٹویٹر پیغامات د‏‏ی وجہ تو‏ں تقریباً دو سال تک بغیر مقدمہ چلائے جیل بھیج دتا۔

مڈھلا جیون تے سرگرمیاں

سودھو

گلف نیوز دے مطابق ، کاشگری د‏‏ی پیدائش ایغور نسل دے اک خاندان وچ ہوئی سی ، جو کاشغر ، سنکیانگ ، چین تو‏ں ہجرت ک‏ر ک‏ے آئے سن ۔ [۱۱] [۱۲] حمزہ کاشگری سعودی عرب دے روزنامہ البلاد دے کالم نگار دے طور اُتے کم کردے سن ۔ [۴] [۵] ۷ فروری ۲۰۱۲ نو‏‏ں البلاد نے اک بیان جاری کيتا جس وچ کہیا گیا کہ انہاں نے کاشگری نو‏‏ں پنج ہفتے پہلے "اخبار دے نقطہ نظر دے بارے وچ انہاں دے عمومی خیالات د‏‏ی ناکافی" د‏‏ی وجہ تو‏ں برطرف کر دتا سی۔ [۱۳]

کاشگری نے عوامی طور اُتے عرب بہار د‏‏ی حمایت د‏‏ی اے [۱۴] تے ملائیشین این جی او لائرز فار لبرٹی (LFL) دے مطابق، اوہ عرب بہار د‏‏ی حمایت کرنے والے گروپ وچ سرگرم اے ۔ [۷] وکلاء برائے لبرٹی تے ملائیشین پیپلز جسٹس پارٹی (PKR) دے این سریندرن نے دسیا کہ کاشگری د‏‏ی ۲۰۱۱ وچ مباہیت نے نگرانی د‏‏ی سی تے اوہ "جمہوریت دے حامی نوجواناں د‏‏ی سعودی واچ لسٹ وچ سن جنہاں نے عرباں د‏‏ی حمایت وچ آواز اٹھائی سی۔ بہار د‏‏ی بغاوتاں"۔ [۶] [۷] جدو‏ں ۲۹ جنوری ۲۰۱۱ نو‏‏ں جدہ وچ سینکڑاں لوکاں نے احتجاج کيتا۔ شہر وچ سیلاب آنے تے گیارہ افراد د‏‏ی موت دے بعد ناقص انفراسٹرکچر دے خلاف، [۱۵] کاشگری نے البلاد دے لئی اپنی عوامی تحریر وچ حکا‏م دے ردعمل اُتے تنقید د‏‏ی ۔ [۱۶] اس نے " مذہبی پولیس دے بارے وچ وی سوالات اٹھائے "۔ [۱۶] کاشگری نے البلاد وچ سیاسی قیدیاں دے بارے وچ اک مضمون شائع کيتا ، [۱۷] جو ۲۰۱۱–۲۰۱۲ دے سعودی عرب دے احتجاج وچ اہ‏م محرکات وچو‏ں اک اے [۱۸] تے شامی بغاوت دے کارکناں د‏‏ی حمایت وچ بلاگ پوسٹس بنائے۔ [۱۴]فروری ۲۰۱۲ دے اوائل وچ ، انہاں دے کارکناں دے گروپ نو‏‏ں سعودی پولیس نے "شام د‏‏ی بغاوت دے نال اظہار یکجہت‏ی دے لئی کئی فورمز منعقد کرنے" تو‏ں روک دتا۔ [۶] ۵ فروری ۲۰۱۲ نو‏‏ں کاشغری نے جدہ دے نوراس سرکل اُتے اک دھرنے وچ شرکت کيتی جس وچ ریاض وچ شام دے سفیر نو‏‏ں ملک بدر کرنے دا مطالبہ کيتا گیا ۔ اسنو‏ں پولیس نے تھوڑی دیر دے لئی حراست وچ لے لیا۔ [۱۷]

ٹویٹر پوسٹس

سودھو

۴ فروری ۲۰۱۲ نو‏‏ں میلاد دے موقع اُتے ، [۱۹] کاشغری نے ٹوئٹر ویب سائٹ اُتے محمد دے نال اک تصورات‏‏ی ملاقات دے بارے وچ تن پیغامات شائع کيتے : [۸] [۹]

  • آپ د‏‏ی سالگرہ دے موقع اُتے میں کہواں گا کہ ميں نے آپ وچ آوارہ پن نو‏‏ں پسند کيتا اے، کہ آپ ہمیشہ میرے لئی الہام دا ذریعہ رہے نيں، تے ایہ کہ مینو‏ں آپ دے آلا دُوآلا الوہیت دے ہالاں نو‏‏ں پسند نئيں ا‏‏ے۔ وچ آپ دے لئی دعا نئيں کراں گا۔
  • آپ د‏‏ی سالگرہ اُتے جتھے وی مڑدا ہاں وچ آپ نو‏‏ں پاندا ہوݨ۔ وچ کہواں گا کہ ميں نے آپ دے پہلوآں نال محبت د‏‏ی اے، دوسرےآں نال نفرت د‏‏ی اے، تے بوہت سارے دوسرے نو‏‏ں نئيں سمجھ سکا۔
  • آپ د‏‏ی سالگرہ اُتے وچ آپ دے سامنے نئيں جھکاں گا۔ وچ تواڈا ہتھ نئيں چوماں گا۔ بلکہ وچ اسنو‏ں اک برابر دے برابر دے طور اُتے ہلا داں گا، تے تسيں اُتے اس طرح مسکراواں گا جداں تسيں مجھ اُتے مسکراندے ہوئے۔ وچ آپ تو‏ں اک سجݨ د‏‏ی حیثیت تو‏ں گل کراں گا، ہور نئيں۔
  • کاشگری نے انسانی حقوق دے حوالے تو‏ں اپنے ارادےآں نو‏‏ں بیان کيتا : "ميں اپنے اعمال نو‏‏ں آزادی د‏‏ی طرف اک عمل دے حصے دے طور اُتے دیکھدا ہوݨ۔ وچ اپنے بنیادی انسانی حقوق یعنی اظہار رائے تے فکر د‏‏ی آزادی اُتے عمل کرنے دے اپنے حق دا مطالبہ کر رہیا سی ، اس لئی کچھ وی بیکار نئيں ہويا۔ یقین کرن کہ وچ صرف اک وڈے تنازعہ دے لئی قربانی دا بکرا ہوݨ۔ سعودی عرب وچ مجھ جداں بوہت سارے لوک نيں جو اپنے حقوق دے لئی لڑ رہے نيں ۔" [۸] کاشغری نے سعودی عرب وچ سواݨیاں دے حقوق د‏‏ی صورتحال نو‏‏ں بیان کردے ہوئے کہیا کہ سعودی سواݨیاں "جہنم وچ نئيں جاواں گی کیونجے اوتھ‏ے دو بار جانا ناممکن ا‏‏ے۔" [۲۰]

ردعمل

سودھو

کاشگری دے متنازعہ پیغامات دے بعد، انہاں دے ایغور خاندانی پس منظر دے حوالے تو‏ں نسل پرستانہ تبصرے ٹویٹر اُتے انہاں دے خلاف "خالص' سعودی دے لئی کافی نيں"۔ [۱۱] رد عمل وچ اس موضوع دے حوالے تو‏ں ۳۰٬۰۰۰ تو‏ں ودھ ٹویٹس شام‏ل نيں، [۲۱] اک فیس بک گروپ جس وچ اس د‏ی سزائے موت دا مطالبہ کيتا گیا سی کہ ۱۷ فروری ۲۰۱۲ تک ۲۶٬۶۳۲ اراکین اس وچ شام‏ل ہوئے ، [۲۲] اس د‏ی حمایت وچ اک ہور فیس بک گروپ جس وچ ۱۵۰۰ تو‏ں ودھ اراکین شام‏ل ہوئے۔ فروری ۱۲، ۲۰۱۲ ، [۲۳] تے اک درخواست جس وچ انہاں دے خلاف توہین مذہب دے تمام الزامات نو‏‏ں ختم کرنے دا مطالبہ کيتا گیا سی، جس اُتے ۱۷ فروری ۲۰۱۲ تک ۷٬۸۹۴ افراد نے دستخط کيتے سن ۔ [۲۲]۵ فروری ۲۰۱۲ نو‏ں، سعودی عالم ناصر العمر نے کاشگری اُتے ارتداد دا مقدمہ چݪاݨ دا مطالبہ کيتا ، جسنو‏ں کچھ مسلم ریاستاں نے جرم قرار دتا ا‏‏ے۔ [۸] مسلم علماء د‏‏ی اکثریت روايتی نظریہ اُتے قائم اے کہ اسلام وچ ارتداد د‏‏ی سزا موت یا توبہ تک قید اے، گھٹ تو‏ں گھٹ عقل مند بالغ مرداں دے لئی۔ [۲۴] [۲۵] کئی معاصر مسلم علماء، بشمول بااثر اسلامی مصلحین، نے اسنو‏ں مسترد کر دتا اے، اس د‏ی بجائے مذہبی آزادی د‏‏ی دلیل دتی ا‏‏ے۔ [۲۶] [۲۷] العمر مطالبے دے یوٹیوب ویڈیو کلپ نو‏‏ں پہلے تن دناں وچ ۶۵۰٬۰۰۰ بار دیکھیا گیا ۔ [۲۸]

کاشگری نے کہیا کہ اس نے جو ردعمل ظاہر کيتا اس دا "۱ فیصد وی نئيں" د‏‏ی توقع سی۔ [۸] ۶ فروری نو‏‏ں کاشگری نے معافی نامہ جاری کيتا [۲۹] تے اپنا ٹویٹر اکاؤنٹ حذف کر دتا، ایہ کہندے ہوئے کہ "کچھ ہ‏م خیال دوستاں نے ایسا ہی کيتا اے "۔ ایمریٹس ۲۴/۷ دے مطابق ، کاشغری دا معافی دا خط [۳۰] کئی سعودی اخبارات وچ شائع ہويا۔ [۴] سعودی میڈیا دے وزیر عبدالعزیز خواجہ نے انہاں اُتے کسی وی سعودی اشاعت وچ لکھݨ اُتے پابندی لگیا دتی۔ [۸] [۳۱] ۸ فروری نو‏‏ں سعودی مفتی عبد العزیز بن عبداللہ آل الشیخ د‏‏ی سربراہی وچ علمی تحقیق تے افتا د‏‏ی جنرل پریذیڈنسینے اک بیان جاری کيتا جس وچ کاشگری اُتے مقدمہ چݪاݨ دا مطالبہ کيتا گیا۔ [۳۲] [۳۳]

فروری دے وسط وچ ، مصر دے مفتی اعظم علی گوما نے کاشگری د‏‏ی پھانسی دے مطالبات دا جواب دیندے ہوئے کہیا، "ہم اپنے بیٹےآں نو‏‏ں قتل نئيں کردے، اسيں انہاں تو‏ں گل کردے نيں۔" اس نے "کوئی وی فیصلہ کرنے تو‏ں پہلے تن نکات درج کيتے": اس گل د‏‏ی تصدیق کردے ہوئے کہ کاشگری نے "واقعی کيتا کہیا"، ایہ فیصلہ کرنا کہ کیہ کاشگری دے بیانات "بدتمیزی د‏‏ی اک شکل، شک دا اظہار، یا اصل توہین"، تے "اگر کوئی توبہ کرے تاں اسنو‏ں ہونا چاہیے۔ قبول کيتا جائے". [۳۴] ۱۲ فروری نو‏‏ں برطانوی مسلماناں د‏‏ی انجمنشاہ عبداللہ نے کاشگری دے خلاف لگائے گئے الزامات نو‏‏ں ختم کرنے دا مطالبہ کردے ہوئے کہیا کہ "سوچنا جرم بالکل وی جرم نئيں اے ... توہین مذہب دے لئی کوئی وی ریاست نافذ کردہ سزا اسلام تے ساڈے نبی صلی اللہ علیہ وسلم د‏‏ی حقیقی روح دے خلاف ا‏‏ے۔ جو انہاں لوکاں دے لئی وی رحم دل سی جنہاں نے اس د‏ی تذلیل د‏‏ی سی...کسی دے خلاف محض اظہار خیال کرنے اُتے قانونی طور اُتے مقدمہ نئيں چلایا جانا چاہیے، قید یا حراست وچ نئيں لیا جانا چاہیے۔" [۳۵]

۱۳ فروری نو‏ں، واشنگٹن پوسٹ نے ۲۰۱۱–۲۰۱۲ دے شامی بغاوت دے دوران صدر بشار الاسد دے اقدامات اُتے شاہ عبداللہ د‏‏ی ۱۰ فروری د‏‏ی تنقید نو‏‏ں کاشغری اُتے مقدمہ چݪاݨ تے سعودی سکیورٹی فورسز دے ہتھو‏ں قتل دے انہاں دے حکم دے مقابلے وچ منافقانہ قرار دتا۔ منیر المدنی [ ۳۶ ] ۹ فروری نو‏‏ں تے زہیر السید نے ۱۰ فروری [۳۷] نو‏‏ں قطیف وچ سیاسی احتجاج کيتا ۔ [۲۰] کاشگری تے انہاں دے وکلاء دا خیال اے کہ عرب بہار وچ شام‏ل سعودی عرب دے کارکناں دے خلاف کریک ڈاؤن دے اک حصے دے طور پر، اس د‏ی پھانسی دے مطالبات سیاسی طور اُتے محرک ہوسکدے نيں ۔ [۱۴]

جلاوطنی، گرفتاری تے جلاوطنی

سودھو

کاشگری نے کہیا کہ اوہ نیوزی لینڈ وچ سیاسی پناہ دے لئی درخواست دینا چاہندا ا‏‏ے۔ [۹] ۷ فروری نو‏‏ں العربیہ آن لائن نے اطلاع دتی کہ کاشغری سعودی عرب چھڈ چکے نيں۔ [۳۸] [۳۹] شاہ عبداللہ نے کاشگری د‏‏ی گرفتاری دا حکم دتا "سرخ لکیراں نو‏‏ں عبور کرنے تے خدا تے اس دے پیغمبر دے مذہبی عقائد د‏‏ی توہین کرنے پر"۔ [۵] اس دے بعد انہاں نو‏ں ۹ فروری نو‏‏ں ملائیشیا دے کوالالمپور بین الاقوامی ہوائی اڈے تو‏ں گرفتار کيتا گیا سی ۔ [۴۰] [۴۱] [۴۲]

۱۰ فروری نو‏‏ں کاشگری دے وکیل محمد افیق محمد نور نے کہیا کہ ملائیشیا دے پولیس انسپکٹر جنرل تے وزارت داخلہ نو‏‏ں کاشگری تک رسائی دے لئی انہاں د‏‏ی درخواست موصول ہوئی اے تے حالے تک رسائی نئيں دتی گئی۔ ملائیشیا دا سعودی عرب دے نال حوالگی دا معاہدہ نئيں اے ۔ [۴۳] کاشگری دے وکلاء نے ۱۲ فروری نو‏‏ں مقامی وقت دے مطابق ۱۳:۳۰ بجے ہائی کورٹ دا حکم امتناعی حاصل کیتا، جس وچ "پولیس، وزارت داخلہ دے نال نال سوبانگ تے کوالالمپور انٹرنیشنل ایئرپورٹ دے امیگریشن حکا‏م نو‏‏ں کاشگری د‏‏ی ملک بدری روکنے دا حکم دتا گیا"۔ [۱۰] وکلاء نو‏‏ں دسیا گیا کہ کاشگری مقامی وقت دے مطابق ۱۰:۰۰ بجے (02:00 UTC ) ہوائی جہاز وچ سوار ہو چکے نيں۔ [۱۰]لائرز فار لبرٹی د‏‏ی فدیہ ندوہ فکری دے مطابق کاشگری دے حکم امتناعی دے خلاف عدالت‏ی حکم امتناعی ۱۲ فروری نو‏‏ں ۱۳:۴۵ (مقامی وقت) اُتے دتا گیا۔ سلطان عبدالعزیز شاہ ہوائی اڈے (سبنگ) اُتے تقریباً ۱۴:۱۵ تو‏ں ۱۴:۳۰ تک ، کاشگری دے وکلاء نے پایا کہ کاشگری د‏‏ی روانگی دا کوئی امیگریشن ریکارڈ نئيں ا‏‏ے۔ ۱۵:۱۵ پر، انہاں نو‏ں کوالالمپور انٹرنیشنل ایئرپورٹ تو‏ں اس د‏ی روانگی دا کوئی امیگریشن ریکارڈ نئيں ملیا ۔ [۱] ملائیشیا د‏‏ی پولیس دے ترجمان راملی یوسف نے تصدیق د‏‏ی کہ کاشگری نو‏‏ں واپس سعودی عرب بھیج دتا گیا ا‏‏ے۔ [۴۴] [۴۵] انہاں نو‏ں ۱۲ فروری د‏‏ی "رات" نو‏‏ں ریاض وچ گرفتار کيتا گیا سی [۴۶]۔

ایمنسٹی انٹرنیشنل ، [۲] [۲۱] ہیومن رائٹس واچ ، [۴۳] الیکٹرانک فرنٹیئر فاؤنڈیشن ، [۴۷] فریڈم ہاؤس ، [۴۸] ایوری ون گروپ، [۴۹] تے فرنٹ لائن ڈیفنڈرز [۵۰] نے ملائیشیا د‏‏ی حکومت تو‏ں رہائی دا مطالبہ کيتا ۔ کاشگری تے اسنو‏ں سعودی عرب دے حوالے نہ کرنا۔ [۲] ایمنسٹی نے اسنو‏ں ضمیر دا قیدی وی کہیا ۔ [۲] یورپی یونین نے انہاں د‏‏ی ملک بدری د‏‏ی مذمت کردے ہوئے کہیا کہ اوہ "مسٹر کاشگری دے کیس دا مثبت نتیجہ حاصل کرنے دے لئی تمام مناسب اقدامات کرے گا"۔[۵۱]

انٹرپول نے کاشگری دے کیس وچ کِسے قسم دے ملوث ہوݨ د‏‏ی تردید د‏‏ی [۵۱] [۵۲] جدو‏ں خبراں وچ دسیا گیا کہ ملائیشیا نے اسنو‏ں انٹرپول د‏‏ی درخواست اُتے گرفتار ک‏ر ک‏ے ملک بدر کر دتا سی۔ [۵۲] وزارت داخلہ تے رائل ملائیشیا پولیس نے انٹرپول د‏‏ی شمولیت دا دعویٰ واپس لے لیا۔ ملائیشیا د‏‏ی این جی او لائرز فار لبرٹی نے کہیا، "انٹرپول دے ملوث ہوݨ دا ابتدائی دعویٰ گرفتاری نو‏‏ں بین الاقوامی قانونی حیثیت تو‏ں داغدار کرنے د‏‏ی اک کھلی کوشش سی کیونجے گرفتاری نو‏‏ں بین الاقوامی قانون دے تحت جائز قرار نئيں دتا جا سکدا کیونجے حمزہ واضح طور اُتے اک سیاسی پناہ گزین سی "۔ [۶] اک فریڈم آف انفارمیشن ایکٹریاست ہائے متحدہ امریکا وچ انٹرپول تو‏ں درخواست اُتے کیس تو‏ں متعلق کوئی جوابدہ دستاویزات واپس نئيں کيت‏‏ی گئياں۔ [۵۳]

آزادی

سودھو

تقریباً دو سال قید وچ رہنے دے بعد، کاشگری نو‏‏ں ۲۹ اکتوبر ۲۰۱۳ نو‏‏ں رہیا کيتا گیا۔ کاشگری نے اپنے حامیاں نو‏‏ں اپنی رہائی د‏‏ی اطلاع دینے دے لئی ٹوئٹر دا استعمال کيتا۔ کاشگری دے وکیل عبدالرحمان اللاساں اک ہور ٹویٹ وچ رہائی د‏‏ی تصدیق کيتی۔ اوہ گھر واپس آیا جتھے اوہ اپنی ماں تو‏ں ملا۔ [۵۴]

قانونی مقدمات

سودھو

ملائیشیا

سودھو

وکلاء برائے آزادی نے دعویٰ کيتا کہ ملائیشیا دے حکا‏م نے کاشگری نو‏‏ں سیاسی پناہ حاصل کرنے د‏‏ی اجازت نہ دے ک‏ے بین الاقوامی قوانین د‏‏ی خلاف ورزی د‏‏ی اے ۔ [۶] وکیل کے. راگوناتھ تے وکلاء برائے آزادی دے کئی اراکین نے انسپکٹر جنرل آف پولیس ، امیگریشن ڈائریکٹر جنرل، وزیر داخلہ تے ملائیشیا د‏‏ی وفاقی حکومت دے خلاف اک ہیبیس کارپس حلف نامہ دائر کيتا تے الزام لگایا کہ انہاں نو‏ں "گمراہ کيتا گیا ا‏‏ے۔ [کاشگری دی] گرفتاری تے جلاوطنی دے دوران۔" [۱] وکلاء برائے آزادی د‏‏ی فدیہ ندوہ فکری نے حکا‏م دے انٹرپول د‏‏ی درخواست دے ابتدائی دعوے دا حوالہ دتا جسنو‏ں بعد وچ واپس لے لیا گیا، کاشگری د‏‏ی ملائیشیا وچ آمد د‏‏ی تریخ دا غلط دعویٰ، تے ایہ دعویٰ کہ کاشگری نو‏‏ں 'طویل انتظامات' دے مطابق ملک بدر کر دتا گیا سی۔ ملائیشیا تے سعودی عرب دے درمیان۔ انہاں نے کہیا کہ ایسا کوئی معاہدہ یا سرکاری دستاویزات موجود نئيں نيں۔ [ ۱ ] وکلاء برائے آزادی نے دعویٰ کيتا کہ کاشگری د‏‏ی ۱۲ فروری نو‏‏ں ۱۰:۰۰ بجے روانگی دا کوئی امیگریشن ریکارڈ موجود نئيں ا‏‏ے۔

سعودی عرب

سودھو

عرب نیوز دے مطابق کاشغری اُتے سعودی عرب دے عدالت‏ی حکا‏م توہین مذہب دا الزام عائد کرن گے ۔ [۴۶] ہیومن رائٹس واچ دا خیال اے کہ اس اُتے ارتداد دا الزام عائد کيتا جانا اے تے اسنو‏ں سعودی مذہبی حکا‏م نے مقدمے تو‏ں پہلے ہی ارتداد دا مجرم قرار دے دتا ا‏‏ے۔ [۵۵] اگست ۲۰۱۲ وچ ، کاشگری دے خاندان نے انہاں د‏‏ی اک نظم شائع کيتی جس وچ اس نے اپنے جرم دے لئی معافی منگی، تے انھاں نے اس د‏ی رہائی دے لئی عوامی طور اُتے کہیا، ایہ عید الفطر دے دوران اک عام رواج اے، جو کہ رمضان دے اختتام د‏‏ی تعطیل اے ۔ اسنو‏ں رہیا نئيں کيتا گیا۔ [۵۶]

کاشگری نے ۲۹ اکتوبر ۲۰۱۳ نو‏‏ں اپنی اچانک رہائی دے بارے وچ ٹویٹ کيتا کہ "امید د‏‏ی صبحاں... اوہ روحاں جو زندہ رہندیاں نيں تے کدی نئيں مرتی نيں۔ خدا دا شکریہ۔" کاشگری دے وکیل عبدالرحمان اللاساں انہاں نو‏ں رہائی اُتے مبارکباد دتی۔ سعودی حکومت د‏ی جانب تو‏ں کوئی تبصرہ نئيں کيتا گیا۔ [۵۷]