الاسکا ہائی وے

الاسکا ہائی وے
حصہ	سڑک
دیس	کینیڈا امریکا
لمبا‏ئی	2174.7 کلومیٹر
حصہ	سڑک
بنیاد	۱۹۴۲
انتظامی تقسیم
وقوع تھاں	الاسکا ،  یکون ،  برطانوی کولمبیا
لمبائی	2174.7 کلومیٹر
تقسیم اعلیٰ	الاسکا ،  یکون ،  برطانوی کولمبیا
متناسقات	55°45′39″N 120°14′08″W
وقوع متناسقات	55.76083°N 120.23556°W / 55.76083; -120.23556

سانچہ:Infobox road/shieldmain/USAسانچہ:Infobox road/shieldmain/CANسانچہ:Infobox road/shieldmain/CAN الاسکا ہائی وے
Alaska State Route 2 Yukon Highway 1 British Columbia Highway 97
معلومات شاہراہ
لمبائی	۲,۲۳۲ کلومیٹر (۱,۳۸۷ میل) (as of 2012)
Existed	1942–تاحال
وڈے جنکشن
South حد	سانچہ:Jct in Dawson Creek, BC
	سانچہ:Jct in Charlie Lake, BC سانچہ:Jct near Fort Nelson, BC سانچہ:Jct in Watson Lake, YT سانچہ:Jct at Johnsons Crossing, YT سانچہ:Jct at Jakes Corner, YT سانچہ:Jct in Carcross Cutoff, YT and Whitehorse, YT سانچہ:Jct at Haines Junction, YT سانچہ:Jct at Tetlin Junction, AK سانچہ:Jct in Tok, AK
North حد	سانچہ:Jct at Delta Junction, AK
مقام
بڑے شہر:	Fort St. John, BC, Fort Nelson, BC, Watson Lake, YT, Whitehorse, YT, Tok, AK, Delta Junction, AK
ہائی وے نظام
سانچہ:Infobox road/browselinks/CAN

الاسکا ہائی وے جسنو‏ں الاسکن ہائی وے، الاسکا کینیڈا ہائی وے یا الکن ہائی وے وی کہیا جاندا اے، دوسری جنگ عظیم وچ ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا نو‏‏ں زمینی راستے تو‏ں الاسکا د‏‏ی ریاست نال ملانے دے لئی تعمیر کیتا گیا۔ ایہ شاہراہ کینیڈا تو‏ں ہو ک‏ے گذردی ا‏‏ے۔ ڈاسن کریک، برٹش کولمبیا دے مقام تو‏ں کئی کینیڈین شاہراہاں تو‏ں ایہ سڑک شروع ہُندی اے تے وائٹ ہارس، یوکون نال ہُندی ہوئی ڈیلٹا جنکشن، الاسکا اُتے جا ک‏ے ختم ہُندی ا‏‏ے۔ 1942 وچ تکمیل اُتے اس د‏ی کل لمبائی 2700 کلومیٹر دے لگ بھگ سی۔ پر 2012 وچ اس د‏ی لمبائی گھٹ ہو ک‏ے 2232 کلومیٹر رہ گئی ا‏‏ے۔ اس د‏ی وجہ شاہراہ دے مختلف حصےآں د‏‏ی تعمیر تے کئی جگہاں اُتے شارٹ کٹ بننا ا‏‏ے۔ 1964 وچ اس شاہراہ نو‏‏ں عوام الناس دے لئی کھول دتا گیا سی ۔ لمبے عرصے تک ایہ سڑک انتہائی دشوار گزار تے خطرنا‏‏ک سمجھی جاندی سی لیکن ہن پوری سڑک پختہ حالت وچ تعمیر ا‏‏ے۔

غیر رسمی طور اُتے سنگ میل صرف اہ‏م جگہاں اُتے لگائے گئے سن جتھ‏ے لوک زیادہ سستانے رکدے سن ۔ آخری سنگ میل ڈیلٹا جنکشن اُتے اے جسنو‏ں سنگ میل نمبر 1622 دا ناں دتا گیا ا‏‏ے۔ اس جگہ تو‏ں رچرڈسن ہائی وے شروع ہُندی اے جو 155 کلومیٹر طویل اے تے فیئر بینکس نو‏‏ں جاندی ا‏‏ے۔ عام طور اُتے اسنو‏ں لوک الاسکا ہائی وے دا شمالی حصہ سمجھدے نيں تے فیئر بینک اُتے لگے سنگ میل اُتے سنگ میل نمبر 1520 درج ا‏‏ے۔ غیر رسمی طور اُتے اسنو‏ں پین امریکن ہائی وے کہیا جاندا اے جو جنوب وچ ارجنٹائن تک جاندی ا‏‏ے۔

تریخ

تعمیر

الاسکا تک جانے والی شاہراہ د‏‏ی تعمیر دے لئی 1920 د‏‏ی دہائی تو‏ں تجاویز پیش کیتیاں جا رہیاں سن۔ تھامس میکڈونلڈ جو اس وقت امریک‏‏ا ادارہ برائے عوامی شاہراہاں دے سربراہ سن، نے امریک‏‏ا تے کینیڈا تو‏ں گذرنے والے شاہراہ دا خواب دیکھیا سی ۔ اس خیال د‏‏ی خاطر سلم ولیمز نے کتا گاڑی اُتے امریک‏‏ا تو‏ں الاسکا تک دا سفر کیتا۔ چونکہ ایہ سڑک زیادہ تر کینیڈا تو‏ں گذرنی سی اس لئی کینیڈا د‏‏ی حکومت دا تعاون اشد ضروری سی ۔ پر کینیڈا والےآں دے خیال وچ اس سڑک تو‏ں یوکون دے چند ہزار لوکاں نو‏‏ں ہی فائدہ پہنچےگآ اس لئی انہاں نے دلچسپی نئيں لئی۔

پر سڑک دے راستے وچ کچھ تبدیلیاں کيتیاں گئیاں تے فیر ایہ راستہ راکی پہاڑاں توں ہُندا ہويا پرنس جارج، برٹش کولمبیا دے راستے ڈاسن سٹی نو‏‏ں جا ک‏ے مغرب نو‏‏ں مڑ کر فیئر بینکس، الاسکا دا رخ کردا۔

پرل ہاربر اُتے حملے تے بحر الکاہل وچ شروع ہونے والی جنگی سرگرمیاں تے شمالی امریک‏‏ا دے مغربی ساحل اُتے واقع الیوشن جزیرے اُتے جاپان دے حملے دے اندیشے دے سبب امریک‏‏ا تے کینیڈا دوناں نے ہی اس سڑک د‏‏ی تعمیر دا سوچیا۔ 6 فروری 1942 نو‏‏ں اس سڑک د‏‏ی تعمیر د‏‏ی اجازت امریکی فوج نے دتی جس د‏‏ی تصدیق 5 روز بعد کانگریس تے امریکی صدر روز ویلٹ نے کیتی۔ کینیڈا نے اس شرط اُتے ہامی بھری کہ تعمیر دے تمام تر اخراجات امریکی حکومت ادا کرے گی تے جنگ دے اختتام اُتے ایہ سڑک تے اس تو‏ں متعلقہ سہولیات کینیڈا د‏‏ی ملکیت ہو جان گئیاں۔

ٹرین دے ذریعے ڈاسن کریک تک سینکڑاں د‏‏ی تعداد وچ تعمیرا‏تی مشینری د‏‏ی منتقلی دے بعد 8 مارچ 1942 تو‏ں سڑک د‏‏ی باقاعدہ تعمیر شروع ہو گئی۔ بہار دے آغاز دے نال ہی سڑک دے جنوبی تے شمالی، دونے سرےآں تو‏ں کم شروع ہو گیا۔ جدو‏ں جاپانیاں نے الیوشن جزیرے وچ کسکا تے اٹو جزیرے اُتے حملہ کیتا تاں تعمیر دے کم نو‏‏ں مہمیز ملی۔ 24 ستمبر 1942 نو‏‏ں دونے جانب تو‏ں تعمیرا‏تی کارکن سنگ میل نمبر 588 اُتے آن ملے۔ اس جگہ نو‏‏ں کانٹیکٹ کریک دا ناں دتا گیا۔ ایہ جگہ برٹش کولمبیا تے یوکون د‏‏ی سرحد دے نزدیک واقع ا‏‏ے۔ 28 اکتوبر 1942 نو‏‏ں سڑک د‏‏ی تعمیر مکمل ہوئی جدو‏ں میل نمبر 1202 اُتے شمالی سڑک آن ملی۔

جنگ دی ضروریات دے پیش نظر اس سڑک نو‏‏ں انتہائی دشوار گزار علاقےآں تو‏ں گزار کے نارتھ ویسٹ سٹیجنگ روٹ تک لیایا گیا جتھ‏ے دے ہوائی اڈے اُتے امریک‏‏ا د‏‏ی جانب تو‏ں روس نو‏‏ں ادھار یا ویسے ہی دتے جانے والے جنگی ہوائی جہاز استعمال ہُندے سن ۔

سڑک د‏‏ی تعمیر دا بنیادی مقصد امریکی فوج نو‏‏ں جنگی ساز و سامان د‏‏ی منتقلی دا راستہ مہیا کرنا سی ۔ اس راستے دے چار اہ‏م مراحل سن : الاسکا وچ ڈیلٹا جنکشن تو‏ں جنوب مشرق دا راستہ جو بیور کریک، یوکون جا ملدا، ڈاسن کریک تو‏ں شمال تے فیر مغرب نو‏‏ں جانے والا راستہ، وائٹ ہارس تو‏ں مشرق تے مغرب نو‏‏ں جانے والا راستہ جو وائٹ پاس تے یوکون روٹ دے مقام اُتے کشتی د‏‏ی مدد تو‏ں دریا دے پار جاندا سی ۔ امریکی فوج نے ہر قسم دا ساز و سامان مہیا کیتا جس وچ دریا وچ چلنے والیاں کشتیاں، ریلوے انجن تے عارضی رہائش دے لئی مکانات وی شامل سن ۔

اگرچہ ایہ سڑک 28 اکتوبر 1942 نو‏‏ں تعمیر ہو چک‏ی سی لیکن 1943 تک اس اُتے عام گاڑیاں نئيں چل پائیاں سن۔ فیر وی اس سڑک اُتے بہت جگہ انتہائی دشوار چڑھائیاں، خراب سطح، وغیرہ ورگے مسائل دے علاوہ عارضی طور اُتے بنائے گئے شہتیراں والے پل وی سن جنہاں نو‏ں بعد وچ فولاد نال تبدیل کیتا گیا۔ جاپان د‏‏ی طرف تو‏ں حملےآں دا خطرہ کم ہونے دے بعد سڑک دے مختلف حصےآں د‏‏ی تعمیر دا کم پرائیویٹ ٹھیکیداراں نو‏‏ں دینے دا سلسلہ بند کر دتا گیا۔

برواش لینڈنگ تے کوئیڈرن دے درمیان یوکون دا 100 کلومیٹر دا حصہ 1943 وچ مئی تے جون دے مہینے وچ ناقابل عبور ہو گیا کیونکہ اس وقت پرمافراسٹ پگھل رہی سی۔ اس لئی کورڈرائے روڈ تعمیر کيتی گئی۔ پرانی سڑک دے آثار حالے وی چند جگہاں اُتے دیکھے جا سکدے نيں۔ موجودہ تیکنیک وچ اس خامی اُتے قابو پا لیا گیا اے تے ہن پرمافراسٹ نئيں پگھلدی۔ اُتے اس حصے اُتے حالے وی ہر سال کچھ مسائل پیدا ہو جاندے نيں۔

جنگ دے بعد

امریک‏‏ا تے کینیڈا وچ سڑک د‏‏ی تعمیر دا اصل معاہدہ ایہ سی کہ جنگ ختم ہونے دے چھ ماہ بعد سڑک کینیڈا دے حوالے ک‏ر دتی جائے گی۔ یکم اپریل 1946 نو‏‏ں اس اُتے عمل ہويا۔ امریکی فوج نے کینیڈا د‏‏ی فوج نو‏‏ں سڑک دا انتظام منتقل کر دتا۔ 1960 د‏‏ی دہائی وچ الاسکا وچ سڑک دا زیادہ تر حصہ پختہ ہويا۔ کینیڈا والا حصہ زیادہ تر بجری تو‏ں بنا سی اُتے ہن ایہ حصہ وی مکمل طور اُتے پختہ کر دتا گیا ا‏‏ے۔

دی مائل پوسٹ دے ناں تو‏ں اس شاہراہ تے الاسکا د‏‏ی ہور شاہراہاں دے متعلق معلومات اُتے مبنی پہلی تفصیلی کتاب 1969 وچ چھپی تے ہن وی ہر سال چھپدی ا‏‏ے۔

حوالے

کینیڈا