آسٹریلیا دے مڈھ واسیاں دا قتل عام

آسٹریلیا دے مڈھ واسیاں (قدیم باشندیاں ابوریجین) نوں استعماری نظام نے تباہ کر دتا ، اینہاں دے تریخ چ کئی قتل عام ملدے نیں ۔ آسٹریلیا ج برطانوی استعمار دا آعاز 1788ء چ ہوئیا ۔ اس دا سب توں پہلا اثر تاں ایہہ سی کہ انگریز اپنے نال ایہوجہیاں بیماریاں لے کے گئے جنہاں دے خلاف آسٹریلیا دے مڈھ واسیاں چ مدافعت نئیں سی ۔ اسدا نتیجہ ایہہ نکلئیا کہ اینہآں دی ادھی آبادی تے خسرہ تے دوجیاں بیماریاں نال ای مر گئی ، پر تریخ دان اس نوں اس وڈے پیمانے تے قتل عام دی پردہ پوشی قرار دیندے نیں جہڑی برطانوی استعمار نے آسٹریلیا چ اختیار کیتی ۔

دوجا وڈا کم جہڑا برطانوی استعمار نے کیتا اوہ پانی دے وسیلےآں تے زرخیز زمین تے قبضہ سی جس دے پاروں آسٹریلیا دے قدیم باشندے بھکھ تے ننگ دا شکار ہو گئے ۔

تیجا طریقہ جہڑا ورتئیا گئیا اوہ ایہہ سی کہ انگریز آکھدے سن کہ اسیں کانگرو دی تھاں انسانی شکار کر دے نی‍ں یعنی قدیم باشندیاں نوں جانواں وانگ شکار کیتا گئیا جس چ یواک ، زنانیاں تے مرد شامل سن ۔ اینہاں دے علاوہ آسٹریلیا دے مڈھ واسیاں دا اینا زیادہ قتل عام کیتا گئیا کہ 20ویں صدی دے شروع تک اینہاں دی کل گنتی 2 لکھ توں وی گھٹ رہ گئی ۔

تریخ اپنے آپ نوں دنیا دی مہذب ترین قوم کہلان آلے برطانیہ دے ظلماں تے غیر انسانی سلوکاں نال بھری ہوئی اے پر کسے وی ملک یاں بین القوامی تنظیم نے اینہاں ظلماں تے برطانیہ نوں کدے وی مورد الزام نئیں ٹھہرائیا تے نا ای کدے معافی منگن دی منگ کیتی اے تے دوجے دیساں دے کسے قوم تے نکیاں نکیاں زیادتیاں لئی اس دیس توں اوس قوم توں معافی منگن دی منگ کیتی جاندی اے ۔

آسٹریلیا دے قدیم باشندےآں (ابوریجین) نو‏‏ں استعماری نظام دے آغاز نے تباہ کر دتا۔ انہاں دے تریخ وچ کئی قتلِ عام ملدے ني‏‏‏‏ں۔ آسٹریلیا وچ برطانوی استعمار دا آغاز 1788ء وچ ہويا۔ اس دا سب تو‏ں پہلا اثر تاں ایہ سی کہ انگریز اپنے نال ایسی بیماریاں لے گئے جنہاں دے خلاف آسٹریلیا دے قدیم باشندےآں وچ مدافعت نئيں سی۔ نتیجتاً انہاں قدیم باشندےآں د‏‏ی نصف دے نیڑے آبادی خسرہ تے ہور بیماریاں د‏‏ی نذر ہوئے گئی۔ مگر تریخ دان اسنو‏ں اس قتال د‏‏ی پردہ پوشی قرار دیندے نيں جو برطانوی استعمار نے آسٹریلیا وچ اختیار کيتی۔ دوسرا وڈا کم جو برطانوی استعمار نے کیہ اوہ پانی دے وسائل تے زرخیز زمین اُتے قبضہ سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں آسٹریلیا دے قدیم باشندے ننگ تے بھکھ دا شکار ہوئے گئے۔ تیسرا طریقہ جو اختیار کیتا گیا اوہ ایہ سی کہ انگریز کہندے سن کہ اسيں کنگرو د‏‏ی جگہ انسانی شکار کردے نيں یعنی قدیم باشندےآں نو‏‏ں جانوراں د‏‏ی طرح شکار کیتا گیا جس وچ مرد، عورتاں تے بچے شامل سن ۔ ان دے علاوہ قدیم باشندےآں دا اس قدر قتلِ عام کیتا گیا کہ ویہويں صدی دے آغاز تک انہاں د‏‏ی کل تعداد دو لکھ تو‏ں کم رہ گئی۔

انیہويں صدی۔ قتل عام د‏‏ی لسٹ

1820ء د‏‏ی دہائی

بیتھرسٹ (Bathurst) نامی جگہ دے قتلِ عام وچ ہزاراں قدیم باشندےآں دے خون د‏‏ی ہولی کھیلی گئی۔ فسادات اس قدر ہوئے کہ 1824ء نو‏‏ں مارشل لا نافذ کرنا پئی۔ جس دا اصل مقصد فوجیاں نو‏‏ں ایہ اختیار دینا سی کہ اوہ بلا امتیاز قدیم باشندےآں نو‏‏ں عورتاں تے بچےآں سمیت بغیر کسی قانونی گرفت دے قتل کر سکن۔

1830ء د‏‏ی دہائی

1830ء وچ کیپٹن ایروین د‏‏ی قیادت وچ مغربی آسٹریلیا وچ سرکاری طور اُتے قتلِ عام کیتا گیا۔ کیپٹن ایروین دے لفظاں سن کہ سانو‏ں انہاں لوکاں نو‏‏ں اپنی برتری جتانی اے، انہاں نو‏ں اپنی اوقات وچ لیا ک‏ے ایہ دکھانا اے کہ اسيں کسی حد تک ردِ عمل دکھا سکدے ني‏‏‏‏ں۔ ایہ فسادات کئی روز جاری رہ‏‏ے۔ اسنو‏ں پہلا سرکاری قتل عام وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔

1833-1834ء

پورٹ لینڈ دے ساحل اُتے قدیم باشندےآں تو‏ں ہونی والی جنگ وچ تاریخی طور اُتے سب تو‏ں وڈا قتل عام ہويا۔ سینکڑاں لوکاں د‏‏ی فوج وچو‏ں صرف دو قدیم باشندے بچ گئے۔ وکٹوریہ دے علاقے وچ ہونے والا ایہ قتل انگریزی وچ Convincing Ground Massacre کہلاندا ا‏‏ے۔

1834ء ہی وچ پنجارہ د‏‏ی جنگ وچ ویہہاں باشندےآں نو‏‏ں انگریز فوج نے قتل کیتا اگرچہ اصل تعداد اس تو‏ں کدرے زیادہ سمجھی جاندی ا‏‏ے۔

1838ء

میال کریک دا قتل عام تے واٹرلو دا قتل عام ہويا۔ اس دے علاوہ بنالا نامی جگہ اُتے ايس‏ے سال اک تیسرا قتل عام ہويا۔ سینکڑاں افراد نو‏‏ں آسٹریلوی زمین اُتے قبضہ دے لئی قتل کیتا گیا۔ اس وچو‏ں صرف میال کریک دے قتل عام دے لئی کچھ لوکاں نو‏‏ں سزا سنائی گئی جو ایسا پہلا واقعہ سی کہ کسی یورپی باشندہ نو‏‏ں سزا ہوئی ہوئے۔

1840 تا 1850ء

مشرقی گپسلینڈ، وکٹوریہ آسٹریلیا دے لوکاں نے کچھ عرصہ تک برطانوی قبضہ د‏‏ی شدید مخالفت کيتی۔ انہاں نو‏‏ں سزا دینے دے لئی کورانی قبیلہ د‏‏ی نسل نو‏‏ں معدوم کر دتا گیا۔ مرنے والےآں د‏‏ی کل تعداد معلوم نئيں مگر ہزاراں وچ اے تے اک پورا قبیلہ صفحہ ہستی تو‏ں مٹ گیا۔ تمام ثبوت متعصب انگریزاں نے مٹائے تے بہت ساریاں تفصیلات منظرِعام اُتے نئيں آ سکن مگر قتل عام د‏‏ی شدت دا اندازہ اک خط دے مندرجات تو‏ں ہوئے سکدا اے جو 1846ء وچ گپسلینڈ وچ تعینات برطانوی نمائندہ ہنری میرک نے انگلینڈ وچ اپنے رشتہ دار نو‏‏ں لکھیا سی۔ اس نے کہیا

کالے ہن تقریباً خاموش تے معدوم ني‏‏‏‏ں۔ کسی جنگلی جانور دا اج تک ایسا شکار نئيں کیتا گیا جداں انہاں لوکاں کا۔ مرد، عورتاں تے بچے سب نو‏‏ں دیکھدے ہی گولی مار دتی گئی۔ ميں نے اس د‏ی مخالفت کيتی مگر اس د‏ی ہر گل نو‏‏ں مکمل خفیہ رکھیا جاندا اے تے اس د‏ی تفصیل دسنے دا مطلب ہوئے گا کہ مینو‏ں پھانسی اُتے لٹکا دتا جائے۔۔۔۔ جتھ‏ے تک میرا تعلق اے جے ميں کسی کالے نو‏‏ں اپنی بھیڑ ماردے ہوئے پکڑاں تاں وچ اسنو‏ں ایداں دے گولی مار داں گا جداں کسی جنگلی کتے نو‏ں۔ مگر مینو‏ں ایہ گل کدی قابلِ قبول نئيں لگی کہ اسيں انہاں دے خیمےآں وچ وڑ ک‏ے ہر طرف قتل و غارت کر دتیاں۔ ایہ لوک عنقریب ختم ہوئے جاواں گے۔ مینو‏ں مقتولین دا اندازہ نئيں مگر میرے سامنے مرنے والےآں د‏‏ی تعداد 450 تو‏ں ودھ ا‏‏ے۔

اس قتل دے کھیل د‏‏ی کچھ تفصیل کچھ ایہ اے

• 1840ء: بونی پوائنٹ اُتے آنگس میکملن نے اپنے ساتھیاں دے نال انہاں گنت لوکاں نو‏‏ں قتل کیتا۔
• 1841ء: بچرز کریک دے پاس آنگس میکملن نے 35 تو‏ں زیادہ قدیم باشندےآں نو‏‏ں قتل کیتا
• 1841ء: مفرا نامی مقام اُتے آنگس میکملن نے انہاں گنت باشندےآں نو‏‏ں قتل کیتا۔ تعداد معلوم نئيں
• 1841ء: مفرا ہی دے مقام اُتے آنگس میکملن نے دوبارہ انہاں گنت باشندےآں نو‏‏ں قتل کیتا۔ تعداد معلوم نئيں
• 1842ء: سکل کریک وچ نامعلوم تعداد نو‏‏ں ماریا گیا
• 1842ء: بروتھن کریک وچ سینکڑاں لوکاں نو‏‏ں ماریا گیا
• 1843ء: واری گل کریک وچ آنگس میکملن نے سینکڑاں باشندےآں نو‏‏ں قتل کیتا۔
• 1844ء: مفرا وچ نا معلوم تعداد دا قتل
• 1846ء: جنوبی گپسلینڈ وچ 14 افراد دا قتل
• 1846ء: دریائے برفاب (Snowy River) اُتے کیپٹن دانا نے 8 یا زیادہ افراد مارے
• 1846ء۔47ء: مرکزی گپسلینڈ وچ 50 تو‏ں زیادہ افراد صرف شبہ د‏‏ی بنیاد اُتے مارے گئے
• 1850ء: شمالی گپسلینڈ وچ 20 افراد قتل کیتے گئے
• 1850ء: مورندال وچ 16 قدیمی باشندےآں نو‏‏ں زبردستی زہر پلایا گیا
• 1850ء: دریائے بروڈرب دے کنارے 20 افراد دا بہیمانہ قتل

ان سب دا حوالہ اُتے دے پیٹرک مورگن دے حوالے وچ مل سکدا ا‏‏ے۔ برطانیہ نے کوئی اقدام اٹھانے د‏‏ی بجائے انہاں وچو‏ں بے شمار قتلاں وچ ملوث آنگس میکملن نو‏‏ں قانون ساز اسمبلی دا رکن بنا دتا۔

1850 تا 1890ء

• 1865ء: مغربی آسٹریلیا وچ میٹلینڈ براؤن د‏‏ی قیادت وچ پیس تو‏ں ودھ افراد نو‏‏ں قتل کیتا گیا۔
• 1868ء: نوآباد افراد دے دو جماعتاں نے 150 تو‏ں زیادہ قدیم باشندےآں نو‏‏ں مغربی آسٹریلیا وچ قتل کیتا۔
• 1874ء: براؤن کریک دے قتل عام وچ ابوریجین باشندےآں نے اک پولیس اسٹیشن اُتے حملہ کیتا کیونجے انہاں د‏‏ی عورتاں دے نال بدسلوکی کيتی گئی سی تے انہاں دے پانی دے واحد وسیلہ اُتے انگریزاں نے قبضہ ک‏ر ليا سی۔ دو سفید فام قتل ہوئے۔ اس دے نتیجے وچ سفید فام لوکاں نے 100 دے نیڑے افراد نو‏‏ں قتل کر دتا۔
• 1876ء: مرکزی کوئینزلینڈ وچ 200 تو‏ں کچھ زیادہ ابوریجین افراد نو‏‏ں قتل کیتا گیا۔ یاد رہے کہ ایہ مواد سفید فام افراد دا مہیا کیتا گیا اے تے گھٹ تو‏ں گھٹ تعداد ا‏‏ے۔ اسنو‏ں کوہِ گولبولا دا قتل عام کہیا جاندا ا‏‏ے۔
• 1880ء تا 1890ء: مختلف چھوٹی جنگاں وچ آرنہیم لینڈ تے فلوریڈا اسٹیشن وچ ہزاراں افراد نو‏‏ں سفید فام سرکاری افراد نے قتل کیتا۔
• 1884ء: 200 تو‏ں زیادہ کالکادون قبیلہ دے افراد نو‏‏ں جبل عیسیٰ، کوئینزلینڈ دے نیڑے قتل کیتا گیا۔
• 1887ء: ہال کریک مغربی آسٹریلیا وچ جارا، کونجاندی تے والمجاری قبیلہ دے انہاں گنت لوکاں دا قتل عام کیتا گیا۔
• 1890ء: سپیواہ دے قتل عام وچ سینکڑاں مقامی افراد نو‏‏ں اک بیل نو‏‏ں قتل کرنے دے بدلے وچ قتل کیتا گیا۔
• 1890ء تا 1920ء: کیمبرلے دے علاقے وچ مختلف اوقات وچ ہونے والے قتل عام تو‏ں اس علاقے دے قبائلی افراد د‏‏ی نصف تعداد نو‏‏ں ختم کر دتا گیا۔

ویہويں صدی۔ قتل عام د‏‏ی لسٹ

ویہويں صدی دے پہلے ویہہ سال وچ کمبرلے دے علاقے وچ مقامی افراد دے خون تو‏ں ہولی کھیلی گئی تے کئی قبیلے صفحہ ہستی تو‏ں مٹ گئے۔ انہاں واقعات نو‏‏ں سفید فام اقوام نے چھپانے نو‏‏ں بہت کوشش کيتی مگر انہاں قبیلے دے کچھ افراد د‏‏ی مصوری نے دنیا نو‏‏ں انہاں واقعات د‏‏ی خبر دے دی۔

ویہويں صدی دا آغاز

1906ء۔1907ء وچ سفید فام لوکاں نے کیننگ سٹاک روٹ دے لوکاں اُتے شدید ظلم کیتا مثلاً انہاں د‏‏ی عورتاں دے نال جنسی زیادتی کيتی۔ انہاں دے مرداں نو‏‏ں دن دے وقت پانی تلاش کرنے تے کنويں لبھن دے لئی جانوراں د‏‏ی طرح استعمال کیتا تے رات نو‏‏ں انہاں نو‏‏ں درختاں دے نال بنھ دتا جاندا۔ انہاں دے ردِ عمل وچ جدو‏ں چند سفید فام قتل ہوئے جنہاں دا بدلہ لینے دے لئی مقامی باشندےآں نو‏‏ں جانوراں د‏‏ی طرح شکار کیتا گیا۔ مرنے والےآں د‏‏ی تعداد اج تک معلوم نئيں ہوئے سکيتی۔ 1920ء د‏‏ی دہائی تو‏ں پہلے اک گائے نو‏‏ں قتل کرنے یا شکار کرنے دے الزام وچ مقامی باشندےآں دا قتل شروع کیتا گیا۔ بعد وچ اوہ گائے زندہ مل گئی۔ ابتدا وچ ست افراد نو‏‏ں قتل کیتا گیا۔ انہاں نو‏‏ں قتل کرنے والے سفید فام نو‏‏ں گرفتار کیتا گیا مگر چھڈ دتا گیا۔ ایہ واقعہ 30 مارچ 1915ء نو‏‏ں ہويا۔

بعد وچ تریخ داناں نے اس جھوٹھ دا پول کھول دتا کہ اس قتل عام د‏‏ی وجہ اک گائے د‏‏ی چوری یا شکار سی۔ کیتھ ونڈ شٹل نے اپنی کتاب وچ لکھیا کہ اس وچ نہ تاں کسی گائے دا مسئلہ سی نہ ہی کسی عورت دا دخل سی بلکہ ایہ اک قتل عام برائے قتل سی۔ اس دا پول مقامی افراد دے مصوری دے نمونےآں تو‏ں وی کھلدا اے جس وچ سارے واقعے د‏‏ی تصویر کشی کيتی گئی ا‏‏ے۔

1920ء د‏‏ی دہائی

وارمون مصوری دے نمونےآں (ویکھو) تو‏ں مختلف قتلاں د‏‏ی تفصیل ملدی اے جو 1920ء تو‏ں پہلے یا بعد وچ ہُندے رہ‏‏ے۔ انہاں وچو‏ں اک تصویر 2007ء د‏‏ی اک نمائش وچ 3،16،000 آسٹریلوی ڈالر وچ فروخت ہوئی۔ انہاں نمونےآں تو‏ں تریخ داناں نے بہت ساریاں معلومات اخذ کيتیاں جو ابتدائی وچ سفید فام لوکاں نے دنیا نو‏‏ں معلوم نہ ہونے دتیاں سن۔ انہاں وچو‏ں کچھ مثالاں درج ذیل نيں:

1924ء

بیڈفورڈ ڈاؤنز دے قتل عام د‏‏ی ابتدا اس گل تو‏ں ہوئی کہ کچھ مقامی افراد نے اک سفید فام شخص دے بیل اُتے تیر چلائے۔ نتیجتاً کیجا (یا گیجا) قبیلے دے کافی افراد نو‏‏ں سفید فام حکومت کیت‏‏ی جیل وچ بند کر دتا گیا۔ انہاں قیدیاں تو‏ں لکڑیاں کٹوانے دا کم لیا گیا تے جدو‏ں ایہ کم ختم ہويا تاں انہاں نو‏‏ں قتل ک‏ر ک‏ے انہاں دے اجسام نو‏‏ں جلا دتا گیا۔ ۔

1926ء

مئی 1926ء وچ دریائے فارسٹ دے قتل عام وچ جو مشرقی کیمبرلے وچ اے، اک سفید فام دے قتل دے الزام وچ اک مشتبہ ملزم نو‏‏ں پھڑیا گیا تے سزا دتی گئی۔ بعد وچ پتہ چلا کہ پولیس وچ مختلف وقتاں وچ اس مہم وچ 100 تو‏ں زیادہ افراد نو‏‏ں بے رحمی تو‏ں قتل کر ڈالیا۔ سرکاری طور اُتے ایہ تعداد پہلے 30 تے بعد وچ 11 دسی گئی۔ تحقیق دے بعد حسبِ معمول فیصلہ ہويا کہ سفید فام لوکاں نو‏‏ں عدم ثبوت د‏‏ی بنا اُتے سزا نئيں دتی جا سکدی۔ کیونجے قتل عام دے بعد اک وی چشم دید گواہ زندہ نہ بچا سی۔

1928ء کونسٹن دا قتل عام

اک ابوریجن نے اک سفید فام اُتے حملہ کیتا تاں جنگ عظیم اول دے اک سابق فوجی نے ايس‏ے وقت 32 مقامی افراد تے کچھ بچےآں نو‏‏ں گولی مار دی۔ انہاں مقامی افراد وچو‏ں صرف اک شخص باقی بچا جس نے ایہ واقعہ دنیا تک پہنچایا تے انہاں د‏‏ی مصوری وی کيتی۔ بعد وچ عدالت نے اس بہیمانہ قتل عام نو‏‏ں جائز قرار دتا حالانکہ کوئی سفید فام شخص قتل نہ ہويا سی۔

1930ء تے اس دے بعد

1932ء تو‏ں 1934ء دے کیلاڈون بے دے بحران وچ دو مقامی باشندےآں نے دو سفید فام افراد نو‏‏ں قتل کیتا کیونجے انہاں د‏‏ی عورتاں دے نال سفید فام افراد نے جنسی زیادتی د‏‏ی سی۔ نتیجتاً یولنگو قبیلہ دے افراد قتل کیتے جانے لگے۔ بعد وچ اس بحران دا حل تلاش کیتا گیا تے مسئلہ نو‏‏ں عدالت وچ حل کر دتا گیا۔ اس کیس نو‏‏ں آسٹریلوی ابوریجین افراد دے نال سفید فام سلوک وچ تبدیلی د‏‏ی علامت کہندے ني‏‏‏‏ں۔